Hội đông thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đã có cuộc họp báo về vấn đề kỹ thuật đối với 2 dự án thủy điện Đồng Nai vào ngày 28-11, tại Hà Nội.
Bỏ lọt nhiều điểm quan trọng
TS Đào Trọng Tứ, Ủy viên Thường trực Mạng lưới Cộng tác vì nước của Việt Nam, Ủy viên Ban Cố vấn Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam (VRN), cho biết nội dung chính của cuộc họp là chủ đầu tư trình bày tóm tắt nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A. Sau đó, các thành viên hội đồng thẩm định góp ý ban đầu về những điểm còn nghi vấn, thắc mắc. “ĐTM của ĐN 6 và 6A được làm khá công phu nhưng theo định hướng của nhà đầu tư và nhiều khía cạnh đã bị bỏ qua” - ông Tứ nói.
Theo TS Đào Trọng Tứ, hội đồng thẩm định đã đề nghị chủ đầu tư làm rõ thêm khá nhiều vấn đề trọng tâm như báo cáo đánh giá tác động môi trường cần làm rõ tác động môi trường của ĐN 6 và 6A đến sông Đồng Nai và Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên...; các phương án giải quyết sinh kế của người dân, đặc biệt là động đất kích thích.
Một nhóm cán bộ khoa học khảo sát Vườn Quốc gia Cát Tiên. Ảnh: TĂNG A PẨU
GS-TSKH Nguyễn Ngọc Lung, chuyên gia lâm nghiệp, nhận định báo cáo đánh giá tác động môi trường này vẫn còn nhiều nghi vấn. Ông Lung đặt một loạt câu hỏi cho nhà đầu tư như: “Tại sao lại dọn lòng hồ có 50% số cây rừng? Tại sao đường dây tải điện lại không nằm trong dự án này, nó ảnh hưởng đến rừng như thế nào? Dòng sông Đồng Nai có 13 nhà máy thủy điện, Chính phủ đã có chỉ thị về vận hành liên hồ chứa, mỗi hồ phải làm theo quy trình chung, người trên xả mà người giữa không xả thì bị vỡ đập ngay, tính chất cắt lũ không còn nữa. Vì thế, phải có quy trình liên hồ chứa. Hiện nay, ĐN 6 và 6A không nằm trong danh sách vận hành liên hồ chứa, vậy chủ đầu tư xử lý vấn đề này như thế nào?
Chưa đủ điều kiện để thông qua
Trong bản nhận xét gửi tới hội đồng thẩm định, TS Tô Văn Trường, chuyên ngành tài nguyên nước và môi trường, ủy viên hội đồng thẩm định, cho rằng báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A đã có cải thiện so với trước. Tuy nhiên, các mặt tồn tại phải được nghiên cứu bổ sung và giải trình cụ thể. Đặc biệt, phần tính toán mô hình thủy văn, thủy lực không đủ độ tin cậy.
Theo ông Trường, ĐN 6 sử dụng 77,36 ha đất của VQG Cát Tiên và 77,99 ha đất của rừng phòng hộ đầu nguồn; ĐN 6A sử dụng 59,62 ha đất của VQG Cát Tiên và 157,26 ha đất của rừng phòng hộ đầu nguồn - đều lớn hơn so với mức quy định 50 ha tại mục b khoản 2 điều 3 Nghị quyết số 49/2010 của Quốc hội về những dự án phải lập báo cáo đầu tư trình Quốc hội xem xét quyết định về chủ trương đầu tư.

Vị trí nhà đầu tư dự kiến xây dựng 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A. Đồ họa: PHƯƠNG ANH
Bên cạnh đó, 2 dự án thủy điện này đều có trong các quy hoạch đã được duyệt nhưng không phải là quy hoạch quốc phòng, an ninh; còn VQG Cát Tiên thuộc quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học nên theo quy định tại mục d khoản 2 điều 11 của Luật Đa dạng sinh học phải được ưu tiên thực hiện. Ngoài ra, Quyết định số 1419/TTG ngày 27-9-2012 Thủ tướng Chính phủ đã xếp VQG Cát Tiên vào hạng Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt được bảo vệ, giữ gìn theo Luật Di sản Văn hóa và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản Văn hóa. “Báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A chưa đủ điều kiện để Hội đồng thẩm định xem xét, thông qua” - TS Trường nhận định.
Sau khi nghe ý kiến của các bên, ông Mai Thanh Dung, Cục trưởng Cục Thẩm định - Tổng cục Môi trường Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT), kết luận: “Chủ đầu tư và tư vấn phải tiếp tục hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động môi trường để làm rõ các vấn đề mà các thành viên hội đồng thẩm định đã nêu ra tại cuộc họp cũng như những tồn tại của nó”.
Bỏ lọt nhiều điểm quan trọng
TS Đào Trọng Tứ, Ủy viên Thường trực Mạng lưới Cộng tác vì nước của Việt Nam, Ủy viên Ban Cố vấn Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam (VRN), cho biết nội dung chính của cuộc họp là chủ đầu tư trình bày tóm tắt nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A. Sau đó, các thành viên hội đồng thẩm định góp ý ban đầu về những điểm còn nghi vấn, thắc mắc. “ĐTM của ĐN 6 và 6A được làm khá công phu nhưng theo định hướng của nhà đầu tư và nhiều khía cạnh đã bị bỏ qua” - ông Tứ nói.
Theo TS Đào Trọng Tứ, hội đồng thẩm định đã đề nghị chủ đầu tư làm rõ thêm khá nhiều vấn đề trọng tâm như báo cáo đánh giá tác động môi trường cần làm rõ tác động môi trường của ĐN 6 và 6A đến sông Đồng Nai và Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên...; các phương án giải quyết sinh kế của người dân, đặc biệt là động đất kích thích.
GS-TSKH Nguyễn Ngọc Lung, chuyên gia lâm nghiệp, nhận định báo cáo đánh giá tác động môi trường này vẫn còn nhiều nghi vấn. Ông Lung đặt một loạt câu hỏi cho nhà đầu tư như: “Tại sao lại dọn lòng hồ có 50% số cây rừng? Tại sao đường dây tải điện lại không nằm trong dự án này, nó ảnh hưởng đến rừng như thế nào? Dòng sông Đồng Nai có 13 nhà máy thủy điện, Chính phủ đã có chỉ thị về vận hành liên hồ chứa, mỗi hồ phải làm theo quy trình chung, người trên xả mà người giữa không xả thì bị vỡ đập ngay, tính chất cắt lũ không còn nữa. Vì thế, phải có quy trình liên hồ chứa. Hiện nay, ĐN 6 và 6A không nằm trong danh sách vận hành liên hồ chứa, vậy chủ đầu tư xử lý vấn đề này như thế nào?
Chưa đủ điều kiện để thông qua
Trong bản nhận xét gửi tới hội đồng thẩm định, TS Tô Văn Trường, chuyên ngành tài nguyên nước và môi trường, ủy viên hội đồng thẩm định, cho rằng báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A đã có cải thiện so với trước. Tuy nhiên, các mặt tồn tại phải được nghiên cứu bổ sung và giải trình cụ thể. Đặc biệt, phần tính toán mô hình thủy văn, thủy lực không đủ độ tin cậy.
Theo ông Trường, ĐN 6 sử dụng 77,36 ha đất của VQG Cát Tiên và 77,99 ha đất của rừng phòng hộ đầu nguồn; ĐN 6A sử dụng 59,62 ha đất của VQG Cát Tiên và 157,26 ha đất của rừng phòng hộ đầu nguồn - đều lớn hơn so với mức quy định 50 ha tại mục b khoản 2 điều 3 Nghị quyết số 49/2010 của Quốc hội về những dự án phải lập báo cáo đầu tư trình Quốc hội xem xét quyết định về chủ trương đầu tư.
Vị trí nhà đầu tư dự kiến xây dựng 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A. Đồ họa: PHƯƠNG ANH
Bên cạnh đó, 2 dự án thủy điện này đều có trong các quy hoạch đã được duyệt nhưng không phải là quy hoạch quốc phòng, an ninh; còn VQG Cát Tiên thuộc quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học nên theo quy định tại mục d khoản 2 điều 11 của Luật Đa dạng sinh học phải được ưu tiên thực hiện. Ngoài ra, Quyết định số 1419/TTG ngày 27-9-2012 Thủ tướng Chính phủ đã xếp VQG Cát Tiên vào hạng Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt được bảo vệ, giữ gìn theo Luật Di sản Văn hóa và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản Văn hóa. “Báo cáo đánh giá tác động môi trường của ĐN 6 và 6A chưa đủ điều kiện để Hội đồng thẩm định xem xét, thông qua” - TS Trường nhận định.
Sau khi nghe ý kiến của các bên, ông Mai Thanh Dung, Cục trưởng Cục Thẩm định - Tổng cục Môi trường Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT), kết luận: “Chủ đầu tư và tư vấn phải tiếp tục hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động môi trường để làm rõ các vấn đề mà các thành viên hội đồng thẩm định đã nêu ra tại cuộc họp cũng như những tồn tại của nó”.
Đăng nhận xét